Wel of geen bodempads op je handpan?
Bodempads op een handpan komen steeds vaker voor. Dit zijn extra tonen aan de onderkant van je handpan. Naast de (vaak) negen of tien toonvelden aan de bovenzijde van de handpan, kan je tot acht tonen aan de onderzijde toevoegen.
Hieronder lees je alles over het grote aantal mogelijkheden met betrekking tot bodempads. Op deze pagina behandelen we het volgende:
• Waarom bodempads op de handpan?
• Waarom geen bodempads op de handpan?
• De opties van bodempads op de handpan:
- Extra lage bodempads
- Extra hoge bodempads
- Combinatie van lage en hoge bodempads
• Bodempads voor beginners
Waarom bodempads op de handpan?
Waarom zou je voor bodempads kiezen? Een veelgenoemde reden is het hebben van meer mogelijkheden. Dat is op zich waar, al zou je na kunnen gaan of dit mogelijkheden zijn die jij ook daadwerkelijk gaat benutten. Als je zin hebt om de diepte in te gaan, om echt te studeren en te duiken in de harmonische theorie, dan kan een handpan met veel bodempads zeker een leuke uitdaging zijn. Het vraagt meer van je als speler, maar wat je daarvoor terugkrijgt, is ook meer diversiteit. Je kan meer akkoorden maken op een handpan met bodempads en deze uitbreiding kan je spel dus wat meer virtuositeit bieden.
Waarom geen bodempads op de handpan?
Waarom zou je bewust geen bodempads op je handpan willen? De voornaamste reden staat eigenlijk hierboven al genoemd. Het vraagt meer van jou als speler. Als je de handpan intuïtief en zonder al te veel moeite wilt spelen, gewoon mooie klanken wil maken, dan is een handpan zonder bodempads aan te raden. Bij een handpan met bodempads komt namelijk meer studie kijken en daar moet je natuurlijk wel zin in hebben. Met extra tonen heb je een grotere kans op minder mooie of dissonante samenklanken. Het spelen van een handpan met bodempads is daardoor iets lastiger en een klein beetje te vergelijken met het spelen van een piano. Beide zijn instrumenten waarbij je echt moet leren wat samengaat en wat niet.
Een andere reden om geen bodempads op je handpan te willen, is het financiële plaatje. Elke extra pad kost meer tijd voor de bouwer en dat zie je terug in de prijs. Per bodempad kan de prijs € 150,- tot € 200,- hoger komen te liggen, afhankelijk van het soort bodempad en de bouwer.
De opties van bodempads op een handpan
Je hebt zowel keuze in het aantal als het type bodempads dat je wilt toevoegen aan jouw handpan. Qua type bodempad kan je kiezen voor extra lage of extra hoge tonen of een combinatie daarvan.
Extra lage bodempads
Bij het toevoegen van extra lage tonen heb je twee mogelijkheden: de tonen opvullen tussen de toon van de Ding en de eerstvolgende toon, of tonen toevoegen die nog lager gaan dan de Ding. De Ding is het platte gedeelte aan de bovenkant van de handpan. Dit is de meest lage bastoon (kwint), daaromheen worden de toonvelden gemaakt.
Tonen opvullen tussen de Ding en eerstvolgende toon
Tussen de Ding en de eerstvolgende toon zit vrijwel altijd een gat. Als voorbeeld nemen we de meest gangbare toonsoort, de D Kurd. Hierbij is de Ding een D en de eerstvolgende toon een A. Daartussen zou een E, F en een G passen. Het gebeurt zelden dat deze drie tonen allemaal toegevoegd worden aan de onderkant van je handpan. Meestal zijn het er twee, en dan wel de hoogste twee tonen. Dus in dit geval de F en de G.
Tonen die lager gaan dan de Ding
Een andere optie is lagere tonen dan de Ding toevoegen. In het voorbeeld van de D Kurd zouden dit de C en de Bb zijn. De mogelijkheden zijn hier wel beperkter. Lagere tonen betekent namelijk grotere toonvelden. Er zit dus een grens aan hoe laag je kan gaan. Als jouw basisstemming al wat laag is, zou het kunnen dat nóg lagere bodempads geen optie is.
Alle lage mogelijkheden bij elkaar
Je zou er natuurlijk voor kunnen kiezen om de twee bovenstaande opties samen te voegen. Dan heb je tonen die lager dan de Ding gaan én tonen die het gat tussen de Ding en de eerstvolgende toon opvullen. Echter, dan komt ruimtegebrek om de hoek kijken. Zoals hierboven al genoemd, vragen lage tonen om grote toonvelden. Vier bastonen op de bodem plaatsen, vergt dus een behoorlijk deel van de onderkant van jouw handpan. Oftewel: ook hier is niet alles mogelijk.
Extra hoge bodempads
Een andere mogelijkheid is om extra hoge tonen toe te voegen. Hoge tonen kunnen een fijne toevoeging zijn als je de melodische mogelijkheden op je handpan wilt vergroten. Waar lage tonen veel ruimte in beslag nemen, zijn de toonvelden bij hoge tonen juist klein. Qua plaatsing is het dus een minder groot obstakel.
Het is wel goed om in acht te nemen dat kleine toonvelden moeilijker te bespelen zijn. Dit geldt al voor de bovenkant van de handpan: beginnende spelers vinden de hoge tonen vaak een hele uitdaging. Bij hoge bodempads komen daar nog twee obstakels bij:
• Deze pads zitten aan de onderkant en dienen dus blind gespeeld te worden
• Deze pads zitten aan de achterzijde van je handpan (waar ook de hoge tonen aan de bovenkant zitten). Je moet dus over je handpan heen met je arm. Qua techniek en reikwijdte kan dit een wat grotere uitdaging zijn.
Een combinatie van lage en hoge bodempads
De meest voorkomende optie is een combinatie van zowel lage als hoge bodempads. Als je dit wilt, moet er gekeken worden naar de beschikbare ruimte. Je kan dan bijvoorbeeld niet ook nog eens alle lage mogelijkheden bij elkaar hebben. Vaak bestaat zo'n combinatie uit twee tot drie lage tonen, en twee tot vijf hoge tonen. De variaties hierin zijn enorm en vooral afhankelijk van de stemming die jouw handpan heeft.
Heb je interesse in bodempads en wil je graag de mogelijkheden bespreken? Neem dan contact op!
Bodempads voor beginners
Een veelgestelde vraag tijdens onze oriëntatie-sessies is of je als beginnend speler wel bodempads nodig hebt. Hier is geen eenduidig antwoord op te geven. Het heeft te maken met de wijze waarop je handpan wil (leren) spelen.
Ons advies is om vooral niet te veel mee te gaan in de gedachte dat bodempads meer speelmogelijkheden geven en daarom dus automatisch een goede keuze is. Dit is volgens ons een onjuiste redenering. Bodempads op de handpan geeft keuzes die voor lang niet elke speler nodig is en het spelen bovendien moeilijker kunnen maken.
Ga bij jezelf na wat jouw doel is. Is dit intuïtief en vrij spelen en gemakkelijke mooie klanken produceren? Kies dan niet per se voor bodempads op jouw handpan. Wil je je graag flink verdiepen in het spelen en voel je de behoefte om het instrument echt meester te worden? Dan kunnen bodempads jou veel interessants bieden!
Ons assortiment
In onze winkel hebben we zowel handpannen met als zonder bodempads. We proberen een gezonde balans te houden tussen deze twee variabelen, zodat we altijd genoeg keuze hebben. Kijk eens rond in onze webshop, waar je bij merken als Sync, Octopus en Chaya handpannen met en zonder bodempads vindt.
Een handpan custom laten bouwen kan uiteraard ook. Niet elke bouwer biedt de mogelijkheid tot het uitbreiden met bodempads. Als je interesse hebt in een custom handpan kan je het beste contact opnemen om de mogelijkheden te bespreken.
